Quy tắc viết chữ Hán là một phần quan trọng trong quá trình học tiếng Trung. Việc nắm vững các quy tắc viết chữ Hán không chỉ giúp bạn viết chữ đẹp mà còn giúp bạn hiểu sâu hơn về văn hóa và lịch sử của người Trung Quốc.
Bài viết sau của Ni Hao Ma sẽ giới thiệu 7 quy tắc viết chữ Hán cơ bản nhất, giúp bạn có một khởi đầu vững chắc trên con đường chinh phục tiếng Trung.
Các nét cơ bản trong chữ Hán
Chữ Hán được cấu tạo từ nhiều nét cơ bản khác nhau. Các nét cơ bản trong chữ Hán là những thành phần đơn giản nhất tạo nên các ký tự, được gọi là bộ nét cơ bản. Hiểu và nắm vững các nét này là bước đầu quan trọng trong việc học viết chữ Hán.
Có 8 nét cơ bản bao gồm:
- Nét ngang: Nét ngang là nét kéo từ trái sang phải, dùng để tạo cấu trúc nền cho nhiều chữ. Đây là nét trong nhiều chữ như 一 (yī – số một), 三 (sān – số ba), 天 (tiān – trời).
- Nét sổ: Nét sổ là nét thẳng đứng kéo từ trên xuống dưới, giúp tạo độ cân bằng cho chữ. Ví dụ: 十 (shí – số mười), 中 (zhōng – giữa), 木 (mù – gỗ).
- Nét chấm: Nét chấm là nét nhỏ, giống một dấu chấm, thường xuất hiện ở đầu hoặc trong các ký tự. Ví dụ: 火 (huǒ – lửa), 小 (xiǎo – nhỏ), 玉 (yù – ngọc).
- Nét hất: Nét hất là nét cong ngắn kéo lên từ trái sang phải, giống như một cú hất nhẹ. Ví dụ: 习 (xí – học), 冷 (lěng – lạnh),
- Nét phẩy: Nét phẩy là nét xiên dài đi từ trên xuống dưới, từ phải sang trái. Ví dụ: 人 (rén – người), 左 (zuǒ – trái), 月 (yuè – mặt trăng).
- Nét mác: Nét mác là nét nét xiên dài đi từ trên xuống dưới, từ trái sang phải. Ví dụ: 大 (dà – lớn), 木 (mù – gỗ), 水 (shuǐ – nước).
- Nét móc: Nét móc là nét cong hoặc gấp khúc kết thúc bằng một móc nhỏ, thường kết hợp với nét ngang hoặc sổ. Ví dụ: 子 (zǐ – con), 心 (xīn – tim), 我 (wǒ – tôi).
- Nét gập: Nét gập là nét thay đổi hướng đột ngột, ví dụ như từ ngang chuyển sang sổ hoặc ngược lại. Ví dụ: 日 (rì – ngày/mặt trời), 口 (kǒu – miệng), 山 (shān – núi).
7 quy tắc viết chữ Hán chuẩn chỉnh
Chữ Hán là một hệ thống chữ viết độc đáo, có lịch sử hàng nghìn năm và mang đậm bản sắc văn hóa Trung Hoa. Tuy nhiên, để viết chữ Hán đúng và đẹp, người học không thể bỏ qua các quy tắc cơ bản về thứ tự viết các nét chữ.
Tiếp theo đây, chúng ta sẽ cùng khám phá các quy tắc viết chữ Hán mà bạn cần nắm khi học tiếng Trung:
1. Ngang trước sổ sau
Nét ngang luôn được viết trước nét sổ trong chữ Hán là một trong những nguyên tắc viết chữ Hán gọi là “ngang trước, sổ sau”.
Quy tắc viết chữ Hán này giúp xác định phần nền tảng và tạo sự cân bằng cho toàn bộ chữ. Viết nét ngang trước giúp người viết định hình bố cục của chữ, đặc biệt khi chữ Hán thường kết hợp nhiều nét khác nhau.
Ví dụ trong chữ 十 (shí – mười), viết nét ngang trước giúp xác định vị trí của nét sổ, đảm bảo chữ trông hài hòa và không bị lệch.
2. Trên trước dưới sau
“Trên trước, dưới sau” là một trong những nguyên tắc viết chữ Hán cơ bản. Khi viết phần trên trước, người viết có thể dễ dàng xác định tỷ lệ và bố cục tổng thể của ký tự. Phần dưới sẽ được viết sau để giữ cho chữ không bị lệch hay mất cân đối.
Ví dụ với chữ 立 (lì – lập), bạn bắt đầu từ nét ngang đầu tiên, nét ngang thứ hai, sau đó mới chuyển xuống viết nét sổ và đến nét ngang cuối cùng.
3. Phẩy trước mác sau
Nét phẩy là nét đi từ trái sang phải, từ trên xuống dưới, tạo thành một đường chéo. Việc viết nét phẩy trước nét mác giúp định hình được cấu trúc và chiều hướng của chữ trước khi thêm nét mác, giúp việc viết mác sau này dễ dàng hơn, và các nét không bị chồng chéo hay thiếu chính xác.
Ví dụ: khi viết chữ 大 (dà – lớn), nét phẩy được viết trước nét mác.
4. Trái trước phải sau
Việc viết chữ Hán theo thứ tự “trái trước, phải sau” là một phần của truyền thống văn hóa lâu đời. Việc viết từ trái qua phải thuận tiện hơn vì phần lớn mọi người thuận tay phải, tránh tình trạng tay đè lên chữ đã viết.
Nhiều chữ Hán được cấu tạo từ các thành phần nhỏ (thường là bộ thủ) và các thành phần này thường được sắp xếp theo chiều từ trái qua phải. Việc tuân theo quy tắc này giúp bạn dễ dàng nắm bắt logic cấu trúc của chữ đó tốt hơn.
Ví dụ: khi viết chữ 你 (nǐ – bạn), bộ phận bên trái 亻được viết trước và 尔 được viết sau.
5. Ngoài trước trong sau
Hầu hết các chữ Hán đều được cấu tạo từ các phần tử nhỏ hơn. Nguyên tắc viết chữ Hán “ngoài trước, trong sau” được áp dụng cho những chữ có cấu trúc bao gồm phần bao bên ngoài (thường là bộ thủ) và phần bên trong (các thành phần khác).
Việc viết phần ngoài trước giúp định hình cấu trúc chung của chữ, tạo khung cho các phần bên trong. Sau đó, khi điền các phần bên trong vào, chữ sẽ trở nên đầy đủ và cân đối hơn.
Ví dụ: khi viết chữ 问 (wèn – hỏi), ta viết phần bao bên ngoài là bộ 门 trước, sau đó mới viết chữ 口 ở bên trong.
6. Giữa trước hai bên sau
Quy tắc viết chữ Hán “giữa trước hai bên sau” là một trong những nguyên tắc cơ bản để đảm bảo tính thẩm mỹ và cân đối của chữ. Khi viết phần giữa trước, chúng ta đã xác định được tâm điểm của chữ. Việc viết hai bên sau sẽ giúp cân bằng các phần của chữ, tạo nên một tổng thể hài hòa.
Ví dụ khi viết chữ 水 (shuǐ – nước), chúng ta sẽ bắt đầu với nét thẳng đứng ở giữa (|), sau đó viết nét phẩy (丿) bên trái và cuối cùng là nét móc (亅) bên phải.
7. Vào trước đóng sau
Khi xây một ngôi nhà, ta sẽ dựng khung nhà trước, rồi mới lắp đặt các bộ phận bên trong. Việc viết chữ Hán cũng vậy, phần khung bên ngoài (phần bao quanh) sẽ được viết trước, sau đó mới điền các phần bên trong vào và cuối cùng là đóng khung để hoàn thành chữ.
Ví dụ: với chữ 回 (huí – quay lại), các nét bên ngoài được viết trước, rồi mới viết các nét bên trong và cuối cùng là nét ngang bên dưới để “đóng” chữ.
Cách viết chữ Hán đẹp
Viết chữ Hán đẹp không chỉ yêu cầu sự chính xác trong từng nét, mà còn đòi hỏi người viết phải hiểu rõ về quy tắc viết chữ, cách sắp xếp các bộ phận của chữ sao cho cân đối và hài hòa. Những điều bạn cần lưu ý để viết chữ Hán đẹp là gì:
1. Nắm vững các nét cơ bản
Điều cơ bản khi học chữ Hán là nắm vững các nét cơ bản. 8 nét cơ bản mà Ni Hao Ma đã giới thiệu ở trên là nền tảng cho tất cả các chữ Hán. Để viết chữ Hán đẹp, bạn cần luyện tập cách viết 8 nét cơ bản vì tất cả các chữ từ đơn giản đến phức tạp đều bao gồm các nét này.
2. Ghi nhớ thứ tự các nét
Viết các nét đúng thứ tự giúp đảm bảo rằng chữ được viết rõ ràng và đẹp mắt. Đặc biệt khi viết tay, việc viết đúng thứ tự các nét sẽ giúp bạn duy trì cấu trúc của chữ. Điều này sẽ giúp chữ của bạn dễ đọc và hiểu hơn đối với người khác.
3. Luyện tập thường xuyên
Luyện tập thường xuyên là điều kiện cần thiết để viết chữ Hán đẹp. Bạn có thể dành một ít thời gian mỗi ngày để luyện tập bằng cách chép lại các chữ từ sách giáo khoa hoặc sử dụng vở luyện chữ có sẵn mẫu. Càng luyện tập nhiều, bạn sẽ càng quen tay hơn và chữ cũng đẹp mắt hơn.
4. Phân tích chữ phức tạp
Khi gặp phải một chữ Hán có cấu trúc phức tạp, hãy phân tách nó thành các thành phần nhỏ hơn. Việc hiểu cấu trúc của chữ sẽ giúp việc viết trở nên dễ dàng hơn. Thông thường, các chữ được cấu thành từ các bộ thủ, do đó việc ghi nhớ các bộ thủ sẽ giúp bạn phân tích được các thành phần của chữ nhanh hơn.
5. Sử dụng giấy có kẻ dòng hoặc giấy ô vuông
Giấy có kẻ dòng hoặc giấy ô vuông có thể là một công cụ hữu ích giúp bạn giữ cho các chữ viết thẳng hàng và cân đối. Các đường kẻ sẽ hướng dẫn các nét chữ để duy trì chiều cao, chiều rộng và khoảng cách giữa các chữ cái một cách nhất quán. Một số người học thấy rằng giấy ô vuông, với các ô đều nhau, đặc biệt hữu ích trong việc học cách cân bằng các nét chữ.
Tổng kết
7 quy tắc viết chữ Hán không chỉ đơn giản là nguyên tắc kỹ thuật mà còn phản ánh một phần văn hóa của người Trung Quốc thông qua chữ viết. Với các quy tắc viết chữ Hán được Ni Hao Ma giới thiệu, bạn sẽ có được nền tảng vững chắc để viết chữ Hán đẹp và chuẩn hơn.
Để hiểu thêm về cách viết chữ Trung cũng như văn hóa Trung Quốc, hãy tham khảo ngay các khóa học tiếng Trung HSK cũng như khóa học tiếng Trung online từ Ni Hao Ma nhé!
